‘Old stuff with a story’ 352/365

Een goede vriend van mij heeft dit oude prentenboek uit begin 1900 gekocht op een brocante markt in België. Een groot boek met prachtige kleuren en op elke pagina een andere prent/verhaal. Het ene verhaal vrolijk en het andere verhaal treurig. Het boek ziet er voor zijn leeftijd… van meer dan 100 jaar nog heel goed en netjes uit. De bladzijden zijn niet beschadigd, en er zijn geen bladzijden uitgescheurd. Enkel op 1 pagina is wel een plaatje uitgeknipt. Het zijn zogeheten centsprenten, en er staat op dat het jongensboekjes zijn. Een kinder- of centsprent is een goedkoop gedrukt vel (te koop voor een cent), dat door middel van colportage werd uitgevent, met plaatjes en praatjes. De tekst daarbij kon bestaan uit proza of uit versjes. Als een voorloper van de strip vertelden de plaatjes en praatjes een verhaal, bijvoorbeeld over heiligen en helden, maar ook sprookjes werden als centsprent verkocht. De centsprenten werden niet alleen gelezen, maar ook voorgelezen of naverteld, waarbij dan de plaatjes werden getoond.

 

Centsprenten deden ruim drie eeuwen lang dienst als krant, als geïllustreerde bron van verhalen of als beeldverhaal met teksten. Wie geen geld had voor boeken, kon altijd wel voor een cent een prent kopen bij marskramers, venters of in winkels. De kinderprent vertoont een voorstelling in vrij ruwe houtsneefiguurtjes (bij latere prenten werd wel gebruikgemaakt van houtgravures en steendruk), op niet al te best papier. De plaatjes zijn soms gekleurd: met wat oranje of paarsrood en blauw, soms aangevuld met geel – willekeurige kleurvegen, opgebracht met een grove penseel, duimafdruk of verschoven sjabloon. In later tijd werd de kleurendruk professioneler.

Naast prenten over allerlei zeden en gebruiken, spreekwoorden, verhalen uit de literatuur van de middeleeuwen en de 16e-18e eeuw zijn er ook afbeeldingen over beroepen en ambachten, volkswijsheden, moralistische vertellingen, kinderspelen, en onderwerpen uit de bijbel, de geschiedenis, de aardrijkskunde, naast ABC-leesvoorbeelden, vreemde volken, soldaten, voertuigen en beroemde personen. Men kan de prenten, waarbij de avonturen van de hoofdpersonen worden uitgebeeld in 8, 16, 24 of zelfs 48 verschillende tafereeltjes, beschouwen als voorlopers van het stripverhaal. Hoewel veel centsprenten tot kinderen gericht lijken te zijn, staat bij de meeste niet vast of ze indertijd specifiek voor kinderen gemaakt zijn.

Het is een prachtig oud boek. Zie de collage voor de mooie prenten.

collage prentenboek 1024x768

 

 




0

Vind je dit een leuk bericht? Geef een hartje!

0

Dit vind je misschien ook leuk

Laat een reactie achter

Wij gebruiken deze gegevens alleen om eventueel te kunnen reageren op je reactie of vraag, niet voor commerciële doeleinden zoals advertenties. De gegevens worden maximaal 6 maanden bewaard. Jouw e-mailadres zal niet gepubliceerd worden.